Presentatie responsible gaming app “Bet.ter”; subsidies ministerie V&J voor twee projecten; lancering nieuwe website; aankondiging samenwerking met RoderSana; diepgaande discussies tussen stakeholders

 

Nieuw thema, nieuwe locatie

Had de eerste expert meeting van het Centrum voor Verantwoord Spelen als thema simpelweg ‘verantwoord spelen’, ditmaal was het thema iets dat cruciaal is voor het wetsvoorstel Kansspelen op Afstand: waar begint en eindigt de eigen verantwoordelijkheid van de speler, en waar begint en eindigt de zorgplicht van de aanbieder? En, misschien wel belangrijker: hoe kunnen we zorgen dat deze beide aspecten zo goed mogelijk op elkaar afsluiten?

 

 

Ministeries & Kansspelautoriteit verzorgen de opening

Dennis van Breemen (V&J) wees op de rol die overheid en aanbieders hebben om de speler daadwerkelijk in staat te stellen binnen grenzen te kunnen blijven, en dat deze goede dialoog belangrijk is om half 2017 in gereguleerde setting van start te kunnen gaan.
Ook de tweede spreker, Victor Sannes (MT-lid en plaatsvervangend directeur directie voeding, gezondheidsbescherming en preventie bij het Ministerie van VWS) wees op het belang van goede samenwerking. En ook hij noemde een belangrijke datum. Namelijk: 1 januari 2018 als startpunt voor het veelbesproken Verslavingsfonds, danwel Preventiefonds, een door online aanbieders gefinancierd potje om preventie van, en onderzoek naar, kansspelverslaving te kunnen financieren.

 

 

Het was mooi beide Ministeries aan het woord te horen. Zeker ook VWS, die zich niet vaak in het openbaar uitspreekt over zorg in relatie tot het kansspeldossier. En helemaal mooi was dat ook de Kansspelautoriteit aansloot op de eerdere woorden van V&J en VWS. In de persoon van Joop Pot (lid Raad van Bestuur Kansspelautoriteit, portefeuille financiën, consumentenbescherming, kansspelverslavingspreventie & ICT) werd ook hier het verzoek gedaan tot brede samenwerking, omdat “de omvang van kansspelverslaving weliswaar beperkt is t.o.v. alcohol of drugs, maar ook complex en gevoelig.”

 

Onderzoekers aan het woord

Tijd om onderzoekers en deskundigen aan het woord te laten! De opening was voor medisch directeur van RoderSana en prominent psychiater Bram Bakker, die een heel spectrum aan onderwerpen de revue liet passeren: zijn vaak genoemde ‘mateloosheid van gedrag’, comorbiditeit, lotgenoten met elkaar verbinden, en ambulante behandelingen.
Dat laatste was niet zomaar. Bram Bakker & directeur Centrum voor Verantwoord Spelen Yvon Jansma konden namelijk het samenwerkingsverband aankondigen tussen RoderSana en CvVS, waardoor behandeling van gokproblematiek ambulant op zes plaatsen in het land kan gaan plaatsvinden, in combinatie met e-health, en met als eventuele achtervang opname in de klinieken.

 

 

Een prachtige nieuwe stap voor het Centrum voor Verantwoord Spelen, en passend binnen ons motto dat de online speler nu al recht heeft op optimale zorg naar de meest actuele (wetenschappelijke) inzichten – en niet pas nadat er sprake is van regulering.

 

 

Vervolgens was het woord aan Reinout Wiers, professor/onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam. Hij is momenteel bezig met een uiterst interessant onderzoek waarbij spelers worden getraind hun automatische gedrag aan te passen, aanpassingen dus aan de intentional bias & approach bias. Eerste resultaten zijn uiterst hoopvol, waarbij spelers na training veel beter in staat bleken hun automatische impulsen en dus hun ongewenste gokgedrag te onderdrukken. Overigens: deelnemers aan het onderzoek zijn nog steeds welkom; wie interesse heeft kan zich aanmelden bij Reinout.

 

 

Yvon Jansma presenteert Bet.ter app & andere nieuwe ontwikkelingen

In dat kader was ook de presentatie van een nieuwe responsible gaming app onder de naam “Bet.ter”. Een app die gericht is op recreatieve spelers om te voorkomen dat zij zich ontwikkelen tot at-risk spelers. Het is een app die slim & verantwoord spelen propageert, met als kern een soort ‘huishoudboekje’. De app laat zien in hoeverre je nog binnen je eigen vooraf gestelde grenzen speelt, en of je je maandelijkse budget om te spelen niet aan het overschrijden bent.
Er wordt hard gewerkt om binnen afzienbare tijd een versie 1.0 op de markt te hebben, waar spelers binnen de app advies of hulp kunnen vragen aan het Centrum voor Verantwoord Spelen. Voor latere versies staan nog de volgende wensen op het programma: contact met peers/buddy’s, automatische verwerking van data vanuit verschillende online sites, en de mogelijkheid je binnen de app vrijwillig te kunnen uitsluiten bij online aanbieders, zonder dat je daarvoor eerst hoeft in te loggen bij de verschillende sites. (En je dus niet in de verleiding komt om toch weer te gaan spelen als je dat eigenlijk niet meer wil.)
Deze gratis app wordt mogelijk gemaakt door Speel Verantwoord, de branche-organisatie van online aanbieders, waarbij de ontwikkeling en het beheer wordt gedaan door het Centrum.

Binnen dit centraal stellen van de speler, onder het motto “Daar zijn waar de speler is”, kon het Centrum op deze dag ook haar vernieuwde website presenteren. Niet alleen een nieuw, fris uiterlijk, maar ook de inhoud is aangepast: minder gericht op de politieke boodschap, en meer gericht op wat voor de speler relevant is – zoals deze mooie animatie over verantwoord spelen.

 

 

En tenslotte was het Centrum ook trots met de beide mooie subsidies die zij heeft ontvangen van het Ministerie van V&J. Eentje voor het maken van een SWOT-analyse van de toeleiding naar zorg in andere landen – om zo te kijken op welke wijze dit mogelijk ook in Nederland kan worden geoptimaliseerd. En een tweede voor wat wij zien als een prachtig project: het langsgaan bij sociale wijkteams in alle provincies van Nederland, om ter plaatse de sociale professionals bij te staan bij het beter en vroegtijdiger herkennen van mogelijke gokproblematiek.

 

Mooie interactie en uitwisseling van gedachten

Hoe trots wij als Centrum ook waren/zijn op al deze nieuwe projecten, voor deze expert meeting ging het toch vooral om het uitwisselen van ideeën. Om van verschillende hoeken met elkaar in overleg te gaan, elkaar net iets beter te begrijpen, en net iets meer in gezamenlijkheid te werk gaan om kansspelverslaving net iets eerder te detecteren, net iets eerder met de speler in gesprek te gaan, en net iets eerder/beter in staat te zijn om problematisch speelgedrag in de kiem te smoren. Of, zoals Rolf Slotboom (CvVS, PokerBond, IkBenKOA) dit zei: “Bij positieve ontwikkelingen zoals een preventie-app wordt al snel gezegd: ‘Ja maar dat helpt niet voor de hardcore gokverslaafde.’ Geen van de maatregelen zullen op zichzelf gokverslaving helemaal kunnen uitbannen. Waar het om gaat is een paar procentjes verbetering te zien bij preventie, een paar procentjes verbetering door goede invulling van de zorgplicht, en het net iets beter geïnformeerd zijn van spelers waardoor ze mogelijk iets betere keuzes maken.” Of, zoals Eric Olders (JVH) dit benoemde: “Het gaat om het vangnet rondom zorg, en rondom de speler. De vele kleine procenten die Rolf noemt zorgen door het gezamenlijke karakter, door het cumulatieve effect, alles bij elkaar juist voor zeer grote invloed. En dat is waarvoor we met zijn allen hier zitten.”
Ook Dennis van Breemen (V&J) en Joop Pot (Kansspelautoriteit) zochten actief de dialoog op. Zo stelde Dennis de politieke kernvraag aan Maris Bonello (Unibet): “Zijn de maatregelen die online operators nemen om de consument te beschermen, ook echt effectief?” Immers, dit betreft de basis waarop de zorgplicht van de aanbieder, dat onderdeel is van het wetsvoorstel KOA, is gebaseerd. Maris antwoordde hierop bevestigend, en ze voegde de daad bij het woord door aan te geven bereid te zijn de data waar Dennis om vroeg ook daadwerkelijk bij V&J aan te leveren.

 

 

Joop Pot nam actief deel aan de discussie in de zaal over onvrijwillige uitsluiting, dat momenteel binnen KOA nog een onderdeel is binnen het voorgestelde Centraal Register Uitsluiting Kansspelen, kortweg CRUKS. Kernvraag: kan, mag en wil de KSA hier eigenlijk wel een medisch oordeel over geven? (In eerdere gelegenheden had de KSA laten weten dit een vrij lastig onderdeel te vinden van CRUKS: wat als een speler zichzelf niet wil uitsluiten, het oneens is met onvrijwillige uitsluiting, en dat de KSA dan vervolgens dit dossier op haar bordje krijgt. Iets met veel haken & ogen, niet in de laatste plaats juridische.) Of, is het onvrijwillige gedeelte van CRUKS misschien ongewenst, en is het toch de eigen verantwoordelijkheid van de speler die meer moet worden meegenomen? Een discussie die afgerond werd door het kort-maar-krachtige antwoord van psychiater Bram Bakker: “Een gedwongen behandeling heeft nog nooit iemand geholpen.”

Binnen deze discussie gaf Joop Pot overigens de expliciete verzekering dat de KSA na regulering zeer streng zal optreden tegen illegale aanbieders.

Dialoogtafels: spelers en aanbieders met elkaar in gesprek over gewenste koers

Al deze discussies kwamen tot stand rondom twee dialoogtafels: eerst het spelerspanel, en daarna het aanbiederspanel. In het spelerspanel gingen een professionele, een recreatieve en een probleemspeler met elkaar in debat over de kern van de expert meeting: wat is nog eigen verantwoordelijkheid van de speler, en waar begint en eindigt de rol van de aanbieder? Laurens Veltman gaf hierbij aan (in zijn wonderlijke combinatie van succesvol pokerspeler en zelfbenoemd gokverslaafde) dat het vaak onderliggende factoren anders dan het gokken zelf zijn die zorgen voor problemen, en dat binnen dit kader dan ook de oplossing dient te worden gezocht. Dit ter voorkoming van symptoombestrijding. Rolf Slotboom (van online spelersplatform Ik Ben KOA) en Armijn Meijer (van landbased spelersplatform OneTime) wezen op het belang van aantrekkelijkheid van het legale online spelaanbod om regulering te kunnen doen slagen, en gaven bovendien enkele voorbeelden om aan te tonen dat gokken niet alleen maar slecht is, maar voor mensen in bepaalde situaties zeker meerwaarde kan hebben – zolang het maar verantwoord gebeurt.

 

 

Het aanbiederspanel (Janny Wierda van Holland Casino, Eric Olders van JVH en Rutger-Jan Hebben van Spel Verantwoord) opende met dé kernvraag van de laatste weken: in hoeverre schaadt het recente amendement van Mei Li Vos en Jeroen van Wijngaarden om online aanbieders 29% belasting te laten betalen de consument? Eigenlijk alle partijen waren het er wel over eens dat dit percentage te hoog is voor hun eigen bedrijfsvoering. Genoemd werden de gevaren van niet meer kunnen concurreren met illegaal aanbod, of moeten doorbereken van kosten richting de klant – waardoor ook voor de speler het legale aanbod duurder en dus minder interessant wordt. En in beide gevallen wordt schade gedaan aan de absolute kerndoelstelling van het wetsvoorstel: maximale kanalisatie. (Iets wat overigens al in een eerder stadium ook al zo werd benoemd door directeur van de Kansspelautoriteit Marja Appelman, in haar speech bij de Annual Gaming Industry Event in Amsterdam.)

Het is wat wij zien als een kerntaak van het Centrum voor Verantwoord Spelen: leggen van verbanden, partijen met elkaar in gesprek brengen, en proberen niet te zeer verschillen uit te vergroten, maar te kijken naar de gemene deler: het belang van de speler, het belang van de bescherming van de Nederlandse consument. Bruggen slaan, en dialoog faciliteren over verantwoord spelen en consumentbescherming.

In dit verband ook de mooie opmerking van Janny Wierda over problematisch gokgedrag: “Het gaat niet vaak mis. Maar als het mis gaat, dan gaat het ook goed mis.”

Slotwoord voor de zaal

Deze mooie expert meeting werd afgesloten door Yvon Jansma met een kort rondje langs alle aanwezigen. Wat was voor hen het belangrijkste van deze dag? Wat zouden hun tips zijn om in de toekomst beter of vroegtijdiger te kunnen optreden tegen problematisch speelgedrag? Enkele antwoorden vanuit de zaal: “Luisteren naar de speler.” “Beste nazorg is preventie.” “Goed toezicht.” “Een minister van preventie.” “Info over uitbetalingspercentages benoemd op machines, en ook online.” Mooie tips, die stuk voor stuk zouden kunnen bijdragen aan beter beleid, aan breder gedragen beleid, of aan beter geïnformeerde, meer betrokken spelers.

Het laatste woord was aan degene die deze dag ook had geopend, Dennis van Breemen. Hij gaf als belangrijke tip richting de online aanbieders: “Politiek gezien is er nog best wat wantrouwen of wat jullie zeggen te willen doen, ook daadwerkelijk zo in de praktijk wordt gebracht. De sector kan zelf door middel van transparantie dit wantrouwen wegnemen.”

Het was het slotakkoord van een mooie dag. Een dag waar gelukkig veel werd geluisterd naar, en begrip werd getoond voor, de argumenten van de ander. Zodat we hopelijk met zijn allen weer een klein stapje voorwaarts hebben gezet richting onze gezamenlijke doelen: verantwoord spelen en preventie kansspelverslaving.