Input hoorzitting wetsvoorstel "Kansspelen Op Afstand" - Het Centrum voor Verantwoord Spelen

Input hoorzitting wetsvoorstel “Kansspelen Op Afstand”

Bekijk hier de PDF versie van de input voor de hoorzitting

Input hoorzitting Centrum voor Verantwoord Spelen t.a.v. wetsvoorstel “Kansspelen Op Afstand”

We zijn blij met de nadrukkelijke aandacht die verantwoord spelen inneemt in dit wetsvoorstel. Hierbij beoordelen wij als uiterst positief:

Het uitgangspunt van creëren van voldoende draagvlak bij alle stakeholders.
De ‘broad picture’, en het leren van best practices uit het buitenland.
Het beginsel van zo veel mogelijk vrije keus voor de speler, maar wel voldoende vangnetten – zodat het spel te allen tijde een spelletje blijft.
De constructieve & realistische houding t.a.v. de (zorgplicht van de) kansspelindustrie.
De impliciete danwel expliciete nadruk op verantwoord spelen.

Aandachtspunten/suggesties:

Wie kansspelbeleid zegt, zegt verslaving. Beide lijken onlosmakelijk met elkaar verbonden. Zeker vanuit de politiek is veelal de eerste vraag die wordt gesteld bij modernisering van kansspelbeleid: “En hoe zit dit dan met verslaving?”

Als Centrum voor Verantwoord Spelen vragen wij graag aandacht voor de volgende punten:

Ondanks dat online kansspelen nog niet zijn gereguleerd spelen al jarenlang honderdduizenden
Nederlanders op regelmatige wijze online, onbeschermd. In sommige onderzoeken over de Nederlandse online markt wordt zelfs het aantal van een miljoen spelers genoemd! Als we verslaving serieus nemen, is het van belang ons zo spoedig mogelijk te richten op deze grote groep online spelers – en dus niet te wachten tot de wetgeving erdoor is.
Hoewel kansspelen en verslaving vaak in één adem worden genoemd, valt slechts een zeer klein percentage van het totaal aantal spelers onder de noemer ‘risicospeler’, en een nog kleiner gedeelte onder de noemer ‘probleemspeler’. (Volgens de Marktscan 2013 van de Kansspelautoriteit, ongeveer 92.000 risicospelers, en ongeveer 20.300 probleemspelers. Dit op een totaal van ongeveer 8,7 miljoen recreatieve spelers.) Insteek van beleid dient dan ook te zijn deze recreatieve speler, en zorgdragen dat het spel voor hem of haar een spelletje blijft. Nadruk dus op preventie en vroegsignalering!
Hoewel er momenteel zeer veel Nederlanders regelmatig online spelen (afhankelijk van de onderzoeken, variërend tussen 500.000 en een miljoen), bereiken slechts zeer weinig probleemspelers daadwerkelijk de verslavingszorg. Cijfers van Ladis (2013) geven aan dat slechts 13% van de probleemspelers in behandeling is bij verslavingszorg. Uit “Een visie op verslaving en verslavingszorg: focus op preventie en herstel” van GGZ Nederland (2013) blijkt dat gaming- of gokgerelateerde behandelingen slechts 3.7% van het totaal aantal behandelingen vormen. De toeleiding naar zorg dient derhalve prioriteit te zijn, om te zorgen dat meer spelers die zorg behoeven ook daadwerkelijk die zorg bereiken.
Uit gesprekken met (voormalig) gokverslaafden blijkt dat zij nogal wat drempels ervaren op de weg naar succesvolle behandeling bij de verslavingszorg. Hierbij speelt de schaamte van de gokker en het stigma op verslaving een rol. Doordat er relatief weinig cliënten in behandeling zijn voor kansspelproblematiek is expertise en ervaring binnen zorginstellingen wisselend. Het behandelen van een gedragsverslaving, zoals gokken, is anders dan het behandelen van een middelenverslaving. Meer kennis draagt bij aan het voorkomen van drop-out en het slagen van de behandeling.
Om de drempel te verlagen naar zorg, achten wij het onwenselijk dat deze toeleiding naar zorg en de daadwerkelijke behandeling van cliënten door dezelfde instelling zou gebeuren. Dit om het gevaar van ongewenste financiële prikkels en overdiagnosticering binnen het zorgtraject te voorkomen, en ten behoeve van maximale transparantie.
Hoewel de overgrote meerderheid van de spelers als recreatief te beschouwen is en geen of nauwelijks problemen ervaart door kansspelen, achten wij het van groot belang dat voor kwetsbare groepen als jongeren, vrouwen, ouderen, allochtonen en LVB preventieve maatregelen op maat worden gemaakt, via de door hen als belangrijk geachte kanalen.
Binnen de toekomstige, gereguleerde online markt zullen sportweddenschappen in Nederland een prominentere rol gaan innemen dan momenteel het geval is. Integriteit van de sport achten wij van groot belang, en voorkomen danwel bestrijden van matchfixing zien wij als belangrijke aandachtspunten binnen het algehele doel van consumentenbescherming.
Wij vrezen dat CRUKS al snel zal leiden tot buitensluiting van kwetsbare groepen, en tot vlucht in de illegaliteit van juist diegenen die hulp en toezicht nodig hebben. Zoals CRUKS nu voorligt, menen wij dat het niet voldoende bijdraagt aan het behalen van gewenste doelen.
Bodemvoorwaarde is dat 18+ online ook echt 18+ is, met een sluitende identificatieplicht en effectieve methoden van controle. De kansspelautoriteit dient hier streng toezicht op te houden.
Voor succesvolle preventie, vroegsignalering en/of behandeling van kansspelproblematiek is het van cruciaal belang dat alle stakeholders samenwerken, en dat kansspelindustrie, verslavingszorg en overheid gezamenlijk het belang van verantwoord spelen en preventie van kansspelproblematiek onderschrijven als kerntaak en bereid zijn hun kennis en expertise op dit gebied te delen. Hierbij is het van belang om ieders rol helder te formuleren met stepped care en matched care als uitgangspunt. De zorgplicht van de aanbieder en de eigen verantwoordelijkheid van de speler dienen scherp afgebakend te worden.
Gezien al het voorgaande, dienen bijdragen uit het nog op te richten verslavingsfonds te worden bestemd voor wetenschappelijk onderzoek, voor preventie, voor toeleiding en voor motivering voor zorg – maar niet voor behandeling. Behandelingen vallen onder de basisverzekering, zij worden reeds vergoed vanuit de zorgverzekeraar.
Wij hechten er nadrukkelijk aan dat een hoge kanalisatiegraad cruciaal is voor het slagen van KOA, en dat economische motieven bij toekomstig beleid nooit de overhand mogen hebben boven het absolute kerndoel van dit wetsvoorstel: bescherming van de consument. Een consument die, bij afwezigheid van een passend legaal online aanbod, feitelijk al jaren onbeschermd is.