Door Rolf Slotboom

 

 

Het moet zo rond 2007 zijn geweest, misschien 2008. Ik zat op het hoogtepunt van mijn bekendheid als pokerspeler, en in alle eerlijkheid: ik vond mijzelf heel wat. In het traditionele poker, aan de tafels van de Holland Casino’s dus, was ik ook zeker wel één van de betere Nederlandse spelers. Maar tegelijk was online een ontwikkeling gaande die zijn weerga niet kende, en die ik ook niet zag aankomen.

In een mum van tijd was de populariteit van het poker met echte kaarten overvleugeld door online poker, met virtuele kaarten dus, maar nog steeds om echt geld. Het duurde niet lang of vrijwel alle pokerspelers die ik kende speelden online, met slechts één klein detail dat nog wel eens werd vergeten: online poker was nog niet legaal.

 

Online kansspelen illegaal, maar populair

Sterker: álle kansspelen waren destijds nog illegaal! En dat was best vreemd. Honderdduizenden Nederlanders mochten wel in gewone casino’s spelen, maar online mochten zij dit niet. Het werd nog gekker toen pokerspelers over deze toch illegale activiteit wel belasting moesten betalen – en niet weinig ook. De Belastingdienst wist winnende spelers zonder enig probleem te traceren om haar belastingcentjes te innen – maar hulp voor spelers die door online gokken in de problemen kwamen, was er niet of nauwelijks. En de politiek hield zich al helemaal van de domme, door wél hoog op te geven dat preventie van kansspelverslaving zo belangrijk zou zijn, maar tegelijk te doen alsof online gokken helemaal niet bestond – laat staan dat men zich actief ging inzetten om aan de ongewenste ongereguleerde situatie een eind te maken.

 

Stap naar behartiging belangen spelers

Er was in die jaren wel een organisatie die zich inzette voor de belangen van online spelers, Stichting Nederlandse PokerBond, maar die kende ik niet zo goed. Of, misschien beter gezegd: ik was één van hun grootste criticasters. Ik hield destijds het ietwat simplistische adagium aan dat mensen die ik nog nooit aan de pokertafel had gezien vast niet de geëigende personen konden zijn om de belangen van spelers te behartigen. Al dat politieke geneuzel en getreuzel vond ik maar niets! Maar meer en meer begon ik mijzelf iemand te vinden die ik niet wil zijn: iemand die wel roept van de zijlijn hoe het moet, maar die niet zelf verantwoordelijkheid durft te pakken.

Op een dag voegde ik dan ook de daad bij het woord: ik sloot mij aan bij diezelfde PokerBond, met de voor mijzelf volstrekt logische uitspraak dat ik het hele reguleringsproces wel even significant zou gaan versnellen.

Hoe fout was mijn inschatting! Hoe slecht was ook mijn zicht op de politieke realiteit van alledag. Gaandeweg leerde ik dat – iets wat ik nooit had beseft – de PokerBond in politiek Den Haag er zeer goed op stond, juist door haar genuanceerde toon, en daarmee veel meer punten op de politieke agenda kregen dan diegenen die structureel een gepeperde mening hadden. Voorzitter Martijn Paulen en secretaris/penningmeester Teun van Gestel bleken een perfect ingespeeld team. De één wist perfect deuren te openen en was ijzersterk op vergaderingen en meetings, de ander was met goed doorwrochte stukken en goed/inhoudelijk/neutraal advies voor de politiek van grote waarde. En daarmee dus ook voor de belangen van de pokerspelers! Ik paste daar met mijn daadkracht en inzicht in de belevingswereld van spelers op zich ook best mooi bij, zeker omdat ik bij de achterban van pokerspelers waardering kreeg voor het uitsteken van mijn nek zonder aanziens des persoons. Maar de waarheid was dat ik zeker twee jaar nodig had om echt feeling te krijgen voor het politieke ambacht, zeker twee jaar dus voordat politici en beleidsmakers mij begonnen te zien als meer dan alleen ‘die pokerspeler’.

 

Regulering blijft ver weg

Echter, dat ik steeds beter mijn politieke sensitiviteit begon te ontwikkelen, betekende niet dat regulering dichterbij kwam! Althans, voor poker kwam die er wel bijna. Toenmalig staatssecretaris Fred Teeven ging voortvarend te werk, en wist al snel de Kamer te overtuigen van de noodzaak tot regulering van de hype van dat moment, het online poker. Het draagvlak hiervoor was al snel zodanig groot, dat Teeven dit als aansporing zag om meteen het gehele online kansspellandschap te willen reguleren. Een op zich prima doel. Ware het niet dat plotseling zoveel lobbyisten en belanghebbenden op het toneel verschenen, van zittende vergunninghouders tot allerlei soorten online of landbased aanbieders tot ook de lobby van de goede doelen loterijen, dat er ineens alleen nog maar werd gepraat. Er gebeurde helemaal niets!

Jarenlang is er gebakkeleid over belastingtarieven en afdrachten aan goede doelen, maar zonder dat dit leidde tot enige actie. Keer op keer vonden debatten plaats, of rondetafelgesprekken, of waren er consultatierondes – maar online kansspelen bleven nog net zo illegaal als eerst. De door de politiek altijd als zo belangrijk opgegeven doelstelling van bescherming van de consument werd slechts zelden echt prioriteit gegeven. En hoe wij met de PokerBond ook probeerden in ieder geval voor poker een passend legaal kader af te dwingen, vanuit de politiek kwam men niet verder dan goede bedoelingen. Sterker: het leek er soms wel op alsof Teeven steeds meer alleen kwam te staan in zijn wens tot modernisering van de online kansspelmarkt.

 

 

Belang van poker neemt af. Tijd voor verbreden horizon!

Langzamerhand nam de populariteit van online poker wat af, en kwamen zaken als online sportwedden op. Omdat politiek gezien het ook nog zelden ging over alleen poker en vrijwel altijd over de verzameling kansspelen als geheel, besloot ik ook mijn eigen vleugels uit te slaan. Na jarenlang eigenlijk zij aan zij te hebben gestaan met Yvon Jansma van het Centrum voor Verantwoord Spelen in onze strijd voor goede consumentenbescherming, goede spelersvoorwaarden en preventie van kansspelverslaving, vroeg Yvon mij begin 2014 om ook in formele zin aan de slag te gaan bij het Centrum. Een prachtig mooie stap!

Ik werd verantwoordelijk voor Communicatie, Beleid & Strategie, al was dat een titel die niet echt telde. We gingen met zijn tweeën vooral keihard aan het werk! Nog actiever dan ik al deed bij PokerBond lieten wij ons zien bij meetings, spraken we op congressen, en hielden we nauw contact met eigenlijk alle stakeholders in het veld: spelers, aanbieders, politiek/overheid en zorg. Meer en meer zagen we dat verantwoord spelen ook echt speerpunt werd van beleid, en meer en meer zagen we ook dat er politiek gezien wat meer bereidheid ontstond om dit hoofdpijndossier nu eens fatsoenlijk af te ronden.

 

7 juli 2016: KOA eindelijk door de Tweede Kamer!

Wat kostte het veel pijn en moeite. Maar gelukkig, en hoewel tot op het laatste moment van verschillende kanten is gepoogd zand in de motor te gooien, pakte de politiek ditmaal wel haar verantwoordelijkheid. Op 7 juli 2016, ruim 10 jaar na oprichting van de PokerBond, en ruim 5 jaar nadat ik zo stoer had geroepen ‘ik schud de boel in Den Haag wel even op’, was dan eindelijk in een half minuutje tijd het rondje gemaakt in de Kamer. Een zeer brede meerderheid had zich geschaard achter het wetsvoorstel – en KOA was nu dan eindelijk door de Tweede Kamer.

Wat mijns inziens zeker ook de verdienste is van Jeroen van Wijngaarden en Mei Li Vos. Zij vormden politiek gezien een nipte meerderheid van twee partijen die van nature nu niet direct bondgenoten zijn. En dat nog eens met peilingen die hen bepaald niet goed gezind waren, en met verkiezingen in aantocht. Gelukkig bleven van Wijngaarden en Vos, in de rug gesteund door de inhoudelijk sterke en aimabele nieuwe staatssecretaris Klaas Dijkhoff, redelijk zij aan zij staan met in het hoofd het belang van de speler, en wie weet ook wel het verzekeren van belastinginkomsten. Wat ook de hoofdreden was om dit keer wél door te pakken, het leidde tot een toch-net-niet-kapot-geamendeerd-wetsvoorstel, en tot een geheel van maatregelen dat een redelijk goede balans lijkt te zijn tussen voldoende aantrekkelijk legaal spelaanbod voor de recreatieve speler en waarborgen voor reclame en zorgplicht van de aanbieder ter bescherming van de kwetsbare consument.

 

Belangrijke horde genomen – maar eindstreep nog niet bereikt

Het betekent dat ik in ieder geval trots ben. Trots op mijzelf dat ik de rit heb willen uitzitten, maar zeker ook op de organisaties waar ik deel van uitmaak PokerBond en Centrum voor Verantwoord Spelen. Trots dat we een rechte koers zijn blijven varen, en niet het bijltje hebben neergegooid door de trage, stroperige politiek en de niet altijd even fraaie spelletjes.

Maar ondanks dit korte gevoel van trots, is toch vooral waakzaamheid geboden. Want hoewel aangenomen in de Tweede Kamer, is er nog altijd een belangrijke horde: de Eerste Kamer, waar regeringspartijen VVD & PvdA geen meerderheid hebben. (Hoewel de brede steun in de Tweede Kamer hier wel enig vertrouwen wekt.) Pas na het nemen van deze horde, én nadat vergunningen zijn uitgegeven, pas dan zal blijken of de politiek met het hoge belastingtarief niet één van de absolute kerndoelstellingen te zeer in gevaar heeft gebracht: voldoende kanalisatie.

Kortom: op de uiterst lange weg naar de gewenste regulering is zojuist een zeer belangrijke horde genomen. Maar net als in het poker geldt ook hier: het gaat niet om het potje dat net is gespeeld, het gaat om het volgende potje. A lot of individuals on a singleslobby. Of, beter gezegd: het gaat om het allerlaatste potje, dát moet gewonnen worden.

In het belang dus van de speler, die hier al jarenlang op wacht – en die hier ook recht op heeft.

 

 

 

Rolf Slotboom is sinds 2014 actief bij Centrum voor Verantwoord Spelen, dat strijdt voor goede consumentenbescherming en betere preventie van kansspelverslaving. Hij is tevens woordvoerder van Stichting Nederlandse PokerBond, dat zich inzet voor een passend wettelijk kader voor online poker. Rolf is voormalig Nederlands Kampioen Poker, en schrijver van strategieboeken en columns.