Wanneer spreken we van een gokprobleem?
Er zijn verschillende manieren om te bepalen wanneer een speler een probleem met gokken heeft. Bijvoorbeeld wanneer je bij jezelf (of een ander) meerdere signalen herkent.
Wanneer je je zorgen maakt om je eigen gokgedrag, kun je ook een zelftest doen:
Voor veel spelers is het gokken geen probleem en wordt het dat ook niet. Zij kunnen het gokken gemakkelijk laten en bouwen geen afhankelijkheid op.
Er wordt veel onderzoek gedaan naar verslavingen in het algemeen, omdat er nog veel onbekend is. We zullen hier kort ingaan op wat er tot dusver bekend is over gokproblemen en verslaving.
Drie factoren van een verslaving
Spelers die een probleem met gokken hebben of een verslaving ontwikkelen, doen dit onder invloed van drie factoren.
Biologische factoren
Een verslaving is een stoornis in de hersenen. Bij een verslaving werken de hersenfuncties anders, het beoordelings- en beloningssysteem is ontregeld.
Het beloningssysteem is een deel van de hersenen waar wordt bepaald of we ergens plezier aan beleven of een goed gevoel krijgen. Dopamine speelt hierbij een belangrijke rol.
Bij veel en lang spelen kan er een verandering optreden in het beloningssysteem: dit reageert dan minder goed en de dopamine lijkt uitgeput. Je moet steeds vaker of langer gaan spelen om hetzelfde fijne gevoel te ervaren. Dit proces heet tolerantie. Op den duur speel je niet meer om je goed te voelen, maar om je minder slecht te voelen.
Waarom gokken zo verslavend is, wordt in een interview met Anneke Goudriaan, bijzonder hoogleraar, duidelijk.
Psychologische factoren
Hoe jij als mens bent, je persoonlijkheid en persoonlijke ontwikkeling, is ook bepalend of je al dan niet een (gok)verslaving ontwikkelt.
Hoe je reageert op een heftige gebeurtenis, maar ook of je perfectionistisch bent of veel bevestiging van anderen nodig hebt, zeggen iets over je persoonlijkheid.
Gokken kan dan een uitvlucht zijn, waarbij je even niet aan problemen hoeft te denken. Deze verdwijnen naar de achtergrond, tot het gokken zelf een probleem wordt.
Sociale factoren
Tot slot speelt je omgeving een rol bij een eventuele verslaving.
Denk aan een goede band met familie en vrienden, een fijn sociaal leven, een leuke baan of uitdagende studie, maar ook financiële zekerheid en een goed toekomstperspectief. Dit zijn allemaal positieve factoren.
Maar een omgeving waarin (overmatig) gokken genormaliseerd is, zorgt ervoor dat de drempel juist lager is en heeft daarmee dus ook invloed op hoe jij omgaat met het spel.
De vier fases van een gokverslaving
Een probleem met gokken, of een gokverslaving, ontstaat in de meeste gevallen niet zomaar. Er zijn vier fases of stadia te herkennen, van niks aan de hand tot flinke problemen. Of van volledige controle tot volledig de controle kwijt zijn.
Deze fases zijn ook te linken aan de verschillende types spelers.
Kenmerken van een gokverslaving
Heb je problemen met gokken, of een verslaving? Dan herken je deze zaken bij jezelf (of een naaste):
- Je voelt een onweerstaanbare drang om te gokken.
- Je kunt niet meer zonder gokken, psychisch en/of lichamelijk.
- Je moet steeds vaker of langer gokken om hetzelfde effect te bereiken.
- wanneer je niet gokt, krijg je ontwenningsverschijnselen, zoals zweten, of trillen, maar ook paniek of een onrustig gevoel.
- Je bent meer dan de helft van de dag bezig met gokken, dan wel door het te doen dan wel door er aan te denken.
Hulp bij problemen met gokken
Herken jij jezelf (deels) in bovenstaande? Dan kun je op de volgende plekken hulp krijgen:
- Neem contact op met de experts van Centrum voor Verantwoord Spelen.
- Via Loket Kansspel kun je hulp vinden.
- De AGOG is een zelfhulporganisatie voor gokverslaafden en hun omgeving.
- Je huisarts kan je verwijzen naar hulp in jouw omgeving.
